انتشارات تیسا

علی شریعتی شاخص‌ترین چهره جریان بازگشت به خویش و اصلاح دینی در ایران است. او با علم و آگاهی به پتانسیل دین اسلام و با این تحلیل که هر تغییری در جوامعی که شاخصه مذهبی دارند، نخست با تحول در اندیشه دینی آغاز می‌شود، بازسازی اندیشه دینی را وظیفه خود می‌دانست. شریعتی در این راستا مقوله بازگشت به خویش را مطرح کرد که منظورش بازگشت به فرهنگ و ایدئولوژی اسلامی بود. همچنین به موازات بحث بازگشت به خویشتن، اصلاح دینی و رنسانس اسلامی را مطرح و تلاش کرد تا دین را به‌صورت عاملی پویا و سازنده درآورد وی از روشنفکران می‌خواهد که اسلام را از صورت تکراری و سنت‌های ناآگاهانه ‌ای که بزرگ‌ترین عامل انحطاط آن نیز هستند، به صورت اسلام آگاهی‌بخش معترض و مترقی و به عنوان یک ایدئولوژی آگاهی‌دهنده و روشنگر مطرح کنند.
مفهوم انحطاط در نظر شریعتی دو جنبه دارد . یکی عقب ماندگی اقتصادی و صنعتی و دیگری از دست رفتن روح خدایی انسان به عنوان مظهر آزادی، آفرینندگی و آگاهی در دو دوره جدید. وی در پاسخ به اینکه چه باید کرد تا از این وضعیت انحطاطی و عقب‌ماندگی رهایی یابیم، پاسخ می‌دهد. باید به خویشتن برگردیم و با ایجاد رنسانسی اسلامی و اصلاح دینی، عوامل انحطاطی را از خود دور کنیم تا از این وضعیت رهایی یابیم. وی از طریق رابطه ‌ای که بین اصلاح دینی و رهایی از انحطاط برقرار می‌کند، مقوله بازگشت به خویشتن را مطرح می‌کند تا راهی برای رهایی مسلمانان و ایرانیان از انحطاط و عقب‌ماندگی بیابد.

برچسب ها :